epirus net

Αξιοθέατα, δραστηριότητες, ξενοδοχεία,
ξενώνες & ενοικιαζόμενα δωμάτια στην Ήπειρο.

Σούλι


Το Κούγκι


Το βουλευτήριο

Πρόκειται για την ορεινή περιοχή που ήταν το απροσκύνητο καραούλι του Τουρκοπατημένου ελληνισμού. Εδώ έζησαν οι ασκητικοί πολεμιστές με την πειθαρχία στους ηγέτες τους, την «μπέσα» και τη μεγαλοψυχία με το ελεύθερο ανυπότακτο πνεύμα και υμνήθηκαν από τα δημοτικά τραγούδια.

Τζαβελλαίοι, Μποτσαρέοι, Ζερβαίοι, Καλόγερος Σαμουήλ: ονόματα συνυφασμένα με τους αγώνες εναντίον των Τούρκων στο θρυλικό Σούλι.

Χτισμένο ανάμεσα στα βουνά Μούργκα, Ζάβροχο και Τρούλια, ήταν το καταφύγιο μετά την καταστροφή από τον Ρωμαίο Αιμίλιο Παύλο. Στην αρχή αποτελούνταν από τα χωριά Σούλι, Αβαρίκο, Κιάφα και Σαμωνίβα, γνωστά ως Τετραχώρι.

Αργότερα έγινε Επταχώρι (στη μεγάλη ακμή του, εξουσίαζε 80 χωριά) και στα μέσα του 18ου αιώνα είχε 6.000 κατοίκους, εκ’ των οποίων οι 1.700 ήταν ένοπλοι.

Έγινε στόχος της Πύλης και του Αλή πασά που με αλλεπάλληλες εκστρατείες πολλών ετών το κατέλαβαν τελικά στις 15 Δεκεμβρίου 1803, αφού ο αγώνας στεφανώθηκε με την ανατίναξη του Κουγκίου από τον καλόγερο Σαμουήλ.

Αξιοθέατα στην περιοχή Σουλίου:

  • Τα ερειπωμένα πετρόκτιστα σπίτια
  • Τα αρχαία πηγάδια
  • Το κάστρο της Κιάφας που χτίστηκε από τον Αλή πασά
  • Το Βουλευτήριο
  • Το θρυλικό Κούγκι, με το ναό της Αγίας Παρασκευής (ολοκαύτωμα 15/12/1803 – καλόγερος Σαμουήλ)
  • Οι ιστορικοί νερόμυλοι του Σουλίου
  • Το λαογραφικό μουσείο
  • Ο ναός Αγίου Δημητρίου στο Τσαγκάρι με πέτρινο καμπαναριό
  • Ο ναός Αγίας Κυριακής, στον Αυλότοπο
  • Το γεφύρι στη θέση Ντάλα του Αχέροντα

Εκδηλώσεις στην περιοχή:

Κάθε χρόνο, την τελευταία Κυριακή του Μαϊου πραγματοποιούνται στο Σούλι εκδηλώσεις μνήμης των αγωνιστών του, της θυσίας των γυναικών του στα βουνά του Ζαλόγγου αλλά και της ανατίναξης του Κουγκίου.

Πρέβεζα


Πεζόδρομος στην Πρέβεζα


Λιμάνι Πρέβεζας


Δημαρχείο Πρέβεζας


Πεζόδρομος Πρέβεζας

Η Πρέβεζα βρίσκεται στη θέση της αρχαίας Βερενίκης, η οποία χτίστηκε από το βασιλιά της Ηπείρου Πύρρο το 290 π.Χ. Το όνομα Πρέβεζα αναφέρεται για πρώτη φορά στο «Χρονικό του Μορέως» στα 1292. Δημιουργήθηκε περί τα τέλη του 11ου αιώνα μετά την ερήμωση της Νικόπολης. Στην ιστορία της γνώρισε πολλούς κατακτητές.

Το 1490 την κατέλαβαν οι Ενετοί και το 1699 την παρέδωσαν στους Τούρκους. Το 1797 κυριεύτηκε από τους Γάλλους και ένα χρόνο αργότερα από τον Αλή πασά των Ιωαννίνων. Απελευθερώθηκε στις 21 Οκτωβρίου του 1912 και ενσωματώθηκε στο Ελληνικό κράτος.

Η πόλη είναι χτισμένη στο στόμιο του Αμβρακικού κόλπου απέναντι από το Άκτιο και κοντά στην αρχαία Νικόπολη. Έχει ένα δικό της ιδιαίτερο, νησιώτικο χρώμα. Αποτελεί το διοικητικό, εμπορικό και πνευματικό κέντρο του νομού Πρέβεζας.

Στο λιμάνι βρίσκονται πολλά παραδοσιακά κτίρια αλλά και στο εσωτερικό υπάρχουν στα στενά δρομάκια γραφικά ταβερνάκια και καφενεία. Είναι μία σύγχρονη πόλη με όλες τις ανέσεις και με ραγδαία εξελισσόμενη τουριστική ανάπτυξη.

Η πνευματική και καλλιτεχνική κίνηση στο νομό είναι έντονη και πολλά συνέδρια και εκθέσεις γίνονται εδώ κάθε χρόνο. Εδώ έζησε και ο ποιητής Καρυωτάκης. Τον Αύγουστο διοργανώνεται από το δήμο κάθε χρόνο η περίφημη «γιορτή σαρδέλας» αλλά και άλλες εκδηλώσεις.

Η Παραμυθιά


Πεδιάδα Αχέροντα


Ναός Παναγίας

Η περιοχή Παραμυθιάς βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του Νομού Θεσπρωτίας. Απέχει από τα Ιωάννινα 82 χλμ. και από την Ηγουμενίτσα και το λιμάνι της 35 χλμ. Είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες της οροσειράς Κορύλα (υψ. 1658 μ.). Στα νότια απλώνεται ο εύφορος κάμπος της Παραμυθιάς, που ξεκινά από το χωριό Νεοχώρι και φθάνει ως τον ποταμό Αχέροντα.

Στα πόδια της πόλης ρέει ο μικρός και γνωστός από τη μυθολογία ποταμός Κωκυτός, που κατά τον μύθο σχηματίστηκε από τα δάκρυα των συγγενών των νεκρών που ο Χάρων οδηγούσε με τη βάρκα του στον Άδη. Υπάρχουν πολλές απόψεις για την προέλευση του ονόματος, όμως η επικρατέστερη είναι ότι προέρχεται από την λέξη Παρηγορήτρια (από το ομώνυμο μοναστήρι της Παναγίας που υπήρχε στην Παραμυθιά), «Παραμυθία» στα αρχαία Ελληνικά. Πάνω από την πόλη, το κάστρο του Αϊ-Δονάτου στέκει επιβλητικό σε μια φυσικά οχυρή θέση. Ονομάστηκε έτσι από τον ομώνυμο ναό που υπήρχε μέσα στο κάστρο και ήταν αφιερωμένος στον Επίσκοπο Ευροίας Δονάτο (4ος μ.Χ. αι.), που ήταν και ο προστάτης του κάστρου και της ευρύτερης περιοχής γενικότερα.

Η πρώτη εγκατάσταση στην περιοχή τοποθετείται στην εποχή του Χαλκού (2.500 – 11ος π.Χ. αι.), στην προϊστορική θέση «Σαρδάκια», στη ίδια θέση περίπου που είναι σήμερα χτισμένη η πόλη της Παραμυθιάς. Η Παραμυθιά αποτέλεσε σημαντικό εμπορικό κέντρο τόσο την περίοδο του Δεσποτάτου της Ηπείρου, όσο και κατά την Τουρκοκρατία. Προκειμένου να αυξηθεί ο ολιγάριθμος τουρκικός πληθυσμός, οι Τούρκοι εφάρμοσαν το μέτρο του εξισλαμισμού του ντόπιου πληθυσμού. Ιδιαίτερα μετά το αποτυχημένο κίνημα του Μητροπολίτη Τρίκκης Διονυσίου Φιλοσόφου (γνωστός και ως «Σκυλόσοφος») το 1611, αλλά και ως την πτώση του Σουλίου το 1803, οι Χριστιανοί της Παραμυθιάς διώχθηκαν με μανία.

Η πόλη, που άκμαζε μέχρι τότε, δέχτηκε την οργή του Αλή Πασά που εκδίωξε πολλούς Μωαμεθανούς προεστούς που συνεργάσθηκαν με τους Σουλιώτες και εξόντωσε πολλούς Χριστιανούς. Οι Μωαμεθανοί κάτοικοι της πόλης, εξισλαμισμένοι στην πλειοψηφία τους, χρησιμοποιούσαν την Ελληνική γλώσσα, είχαν σχεδόν τα ίδια ήθη και έθιμα με τους Χριστιανούς και ελάχιστα γνώριζαν για την Θρησκεία τους. Άλλωστε πολλοί από αυτούς ήταν κρυπτοχριστιανοί. Παρόλα αυτά, πολλές εκκλησίες της περιοχής μετατράπηκαν σε τζαμιά.

Μόνο ο Βυζαντινός Ναός της Παναγίας της Παραμυθίας διασώθηκε ανέπαφος. H Παραμυθιά απελευθερώθηκε από τον τουρκικό ζυγό στις 23 Φεβρουαρίου 1913, δυο ημέρες μετά την πόλη των Ιωαννίνων. Παρόλο που οι Χριστιανοί κάτοικοι της Παραμυθιάς δεν δημιούργησαν προβλήματα στους μωαμεθανούς συμπολίτες τους, οι τελευταίοι κατά την Γερμανική κατοχή συνεργάστηκαν με τους κατακτητές κατά των Ελλήνων. Οι ντόπιοι αντιστάθηκαν σθεναρά. Το τίμημα όμως ήταν βαρύ, 49 άνδρες εκτελέσθηκαν από τα κατοχικά στρατεύματα.

Σήμερα η πόλη σφύζει από ζωή και κίνηση. Η γεωγραφική της θέση και ο εύφορος κάμπος της αποτελούν κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη της. Διαθέτει τουριστικές υποδομές, κρατικές υπηρεσίες, τράπεζες κ.λ.π. Η Εγνατία Οδός που διέρχεται από την περιοχή θα την ενώσει με την Ηπειρωτική Ελλάδα και θα δώσει ώθηση στην περαιτέρω ανάπτυξη της.

Αξιοθέατα στην πόλη της Παραμυθιάς:

  • Τα ερείπια της αρχαίας Φωτικής που βρίσκονται στην κορυφή της πόλης, στη θέση Λιμπότι
  • Τα Ερείπια μεσαιωνικού κάστρου, στον οικισμό Κορύλα
  • Η Αρχαιολογική συλλογή
  • Η Βυζαντινή Παναγία της Παραμυθιάς
  • Τα Βυζαντινά Λουτρά
  • Η Κούλια
  • Το Βενετσιάνικο ρολόι (που λειτουργούσε με τριχιές και βαρίδια)
  • Το ιστορικό αρχείο στην πόλη

Αξιοθέατα στην ευρύτερη περιοχή:

  • Στην Ψάκα: Σπηλιά Ψάκας
  • Στο Πετούσι: Ναός Ταξιαρχών
  • Στο Προδρόμι: Μονή Αγίου Βελλένης
  • Στο Καμίνι: Μονή Αγίου Δημητρίου
  • Στην Πλακωτή: Μονή Αγίου Σωτήρα, σπάνια παλαιά εκκλησία
  • Στις Πέντε Εκκλησιές: Μονή Παναγίας «Ούσντινα»
  • Στην Καλλιθέα: Μονή Παγανίων του 1652

Κόνιτσα


Φαράγγι Αώου


Εθνικός Δρυμός Αώου

Στην εθνική οδό που οδηγεί από τα Ιωάννινα προς την Κοζάνη, 64 χλμ. προς βορρά ανάμεσα σε επιβλητικά βουνά, είναι χτισμένη η Κόνιτσα. Βρίσκεται στην πλαγιά του βουνού Γυμνάδι και σε υψόμετρο 630 μέτρων. Στα βόρεια εκτείνεται η κοιλάδα του Σαραντάπορου, ανατολικά η κοιλάδα του Αώου και νότια ο κάμπος της Κόνιτσας και της Κλειδωνιάς.

Στον κάμπο της Κόνιτσας ενώνονται τα ποτάμια Σαραντάπορος, Αώος και Βοϊδομάτης. Η περιοχή οριοθετείται από τους ορεινούς όγκους του Γράμμου στα βόρεια, του Σμόλικα στα ανατολικά, της Γκαμήλας στα νότια και της Νεμέρτσικας και του Κάμενικ στα δυτικά. Κάμποι, βουνά, ποτάμια, φαράγγια και πλούσια βλάστηση καλύπτουν την περιοχή, δημιουργώντας ένα μοναδικό σκηνικό. Το εξαιρετικό οικοσύστημα της περιοχής προστατεύεται από τον Εθνικό Δρυμό Βίκου-Αώου και προσφέρεται για πλήθος οικοτουριστικών δραστηριοτήτων.

Σχετικά με την προέλευση του τοπωνυμίου «Κόνιτσα» έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς πολλές απόψεις. Ο ιστοριογράφος Π. Αραβαντινός θεωρεί ότι προήλθε από παραφθορά της ονομασίας Κνωσσός (Κνωσσός – Κονισσός – Κόνισσα – Κόνιτσα) αρχαίας πόλης της Ηπείρου που τοποθετείται στην θέση που τώρα είναι χτισμένη η Κόνιτσα. Για το όνομα της αρχαίας πόλης η έρευνα δεν έχει ακόμη καταλήξει. Ανασκαφές όμως έδειξαν ότι η αρχαία πόλη που μαρτυρείται είναι υπαρκτή και μάλιστα αποτέλεσε σημαντική δύναμη κατά την αρχαιότητα.

Ο περιηγητής Πουκεβίλ θεωρεί ότι το όνομα «Κόνιτσα» έχει σλαβική προέλευση από τη λέξη «κόνιτζα», που σημαίνει τόπος τον αλόγων. Ένας μύθος ακόμη θέλει τον άρχοντα Κόνι να έχει δώσει το όνομα του στην περιοχή. Λέγεται μάλιστα ότι έχτισε και το κάστρο, τα ερείπια του οποίου βρίσκονται πάνω από το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας.

Η Κόνιτσα υπήρξε ανέκαθεν διοικητικό κέντρο της γύρω περιοχής. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η Κόνιτσα ήταν σημαντικό εμπορικό κέντρο και η τοπική τουρκική αριστοκρατία ήταν πολύ ισχυρή. Αυτό μαρτυρούν και τα ποικίλα εντυπωσιακά τουρκικά μνημεία που σώζονται ως τις μέρες μας. Από την Κόνιτσα κατάγονταν πολλοί και σημαντικοί ευεργέτες.

Η Κόνιτσα ελευθερώθηκε από τον τουρκικό ζυγό στις 24 Φεβρουαρίου 1913. Την περίοδο 1940-41 υπέστη μεγάλες καταστροφές από τους Ιταλούς κατακτητές. Σήμερα είναι μια αναπτυσσόμενη περιοχή της Ηπείρου, έδρα του ομώνυμου δήμου αλλά και της Μητρόπολης Δρυινουπόλεως.

Αξιοθέατα της Κόνιτσας:

  • Το φαράγγι του Αώου ποταμού με την περίφημη γέφυρα της Κόνιτσας
  • Ο εθνικός δρυμός Βίκου – Αώου
  • Η μονή Στομίου στη χαράδρα του Αώου
  • Ο ναός των Αγ. Αποστόλων του 17ου αιώνα
  • Το παρεκκλήσι Νεομάρτυρος Γεωργίου (έχει 120 εικόνες αγιογράφων από τους Χιονάδες)
  • Το λαογραφικό μουσείο
  • Η βιβλιοθήκη
  • Η Αναγνωστοπούλειος γεωργική σχολή
  • Το τζαμί Σουλτάν Σουλεϊμάν, του 16ου αιώνα
  • Το αρχοντικό της Χάμκως, μητέρας του Αλή πασά
  • Η κόκκινη Παναγιά, βυζαντινό εξωκλήσι του 1412

Ιωάννινα


Άποψη Ιωαννίνων από Λιγκιάδες


Η περιοχή του μώλου στα Ιωάννινα


Τουριστικό περίπτερο Ε.Η.Μ.


Ψαρόβαρκες στη λίμνη Παμβώτιδα

Τα Ιωάννινα είναι χτισμένα σε υψόμετρο 470 μέτρων, στη δυτική όχθη της γραφικής λίμνης Παμβώτιδας. Είναι η πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού αλλά και ολόκληρης της περιφέρειας Ηπείρου. Είναι σημαντικότατο αστικό κέντρο και μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας.

Το όνομα της πόλης πιθανολογείται ότι προέρχεται από μονή του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου. Ιστορικοί αναφέρουν ότι η δημιουργία της πόλης οφείλεται στον αυτοκράτορα Ιουστινιανό, ο οποίος έχτισε φρούριο κοντά στη λίμνη Παμβώτιδα. Το 1082 καταλαμβάνονται από τον Νορμανδό Βοημούνδο.

Το 1204 με την ίδρυση του δεσποτάτου της Ηπείρου η πόλη γνωρίζει μεγάλη οικονομική και πνευματική άνθηση. Παραχωρήθηκαν πολλά προνόμια στους κατοίκους. Ο τελευταίος δεσπότης Κάρολος Β’ Τόκκος κάτω από την απειλή του Σινάν πασά εγκαταλείπει την πόλη το 1430. Οι κάτοικοι για να αποφύγουν την αιματοχυσία παραδίδονται και η προνομιακή μεταχείριση συνεχίστηκε και κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας με αποκορύφωση τα χρόνια του Αλή πασά.

Την εποχή του Αλή πασά η πόλη γνώρισε εκπληκτική άνθηση σε όλους τους τομείς και συγκαταλεγόταν στις σημαντικότερες Ευρωπαϊκές πόλεις. Πολλές σχολές λειτούργησαν κατά την περίοδο αυτή όπου δίδαξαν λόγιοι και δάσκαλοι του γένους: Μεθόδιος Ανθρακίτης, Νεόφυτος Δούκας, Ιωάννης Βηλαράς, Αθ. Ψαλίδας, κ.α.

Η σημερινή πόλη των Ιωαννίνων είναι μια σύγχρονη πόλη με ευρωπαϊκή ταυτότητα, που σφύζει από ζωή και φημίζεται για τη διασκέδαση και τη νυχτερινή ζωή που προσφέρει. Η ιστορία η παράδοση και ο πολιτισμός υπάρχουν σε κάθε γωνιά της. Η παλιά πόλη και το κάστρο θυμίζουν άλλες εποχές, όπου κυριαρχούν μνήμες του Βυζαντινού παρελθόντος αλλά και της νεώτερης ιστορίας, αποτελούν ένα ζωντανό μουσειακό χώρο.

Η πόλη διαθέτει δύο μεγάλα Νοσοκομεία από τα οποία το ένα πανεπιστημιακό, Πανεπιστήμιο και Τ.Ε.Ι. Τα Γιάννενα διαθέτουν πλήθος νυχτερινών κέντρων, μπαρ, clubs, εστιατόρια, θέατρα, κινηματογράφους, κ.α. Επίσης για τη διαμονή του ο επισκέπτης θα βρει πολλά ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να γευτούν τα παραδοσιακά Γιαννιώτικα γλυκίσματα και την γευστική παραδοσιακή κουζίνα, όπου κυριαρχούν οι πίτες και οι άλλες παραδοσιακές νοστιμιές.

Η περιοχή φημίζεται επίσης και για τα είδη ασημουργίας και κοσμημάτων που παράγονται εδώ και αιώνες με τους ίδιος παραδοσιακούς τρόπους.

Αξίζει να επισκεφθείτε στην πόλη:

  • Το γραφικό κάστρο με τις δύο ακροπόλεις το οποίο κατοικείται και σήμερα
  • Τη γραφική λίμνη Παμβώτιδα
  • Το Ρολόι της πλατείας του 1905
  • Το Λαογραφικό Μουσείο και την Πινακοθήκη της Ε.Η.Μ.
  • Το Τουριστικό Περίπτερο και το θέατρο της Ε.Η.Μ.
  • Το Αρχαιολογικό μουσείο
  • Το Βυζαντινό μουσείο
  • Το μουσείο «Όπλα του Αγώνα» του Φώτη Ραπακούση, στο Κάστρο
  • Το Δημοτικό μουσείο στο Ασλάν τζαμί
  • Το παλαιό φρούριο «Λιθαρίτσια»
  • Τη Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη
  • Το Δημαρχείο
  • Το πάρκο Πυρσινέλλα, πνεύμονα ζωής και πρασίνου για την πόλη
  • Τη Δημοτική πινακοθήκη
  • Το Αρχοντικό Μίσιου του 1844
  • Το Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Αθανασίου
  • Τους Ναούς Αγία Αικατερίνη του 1771, Αγία Μαρίνα, Αρχιμανδρειού, Αγίου Νικολάου Αγοράς που ανακαινίσθηκε το 1837, Περιβλέπτου του 1839, Αγίου Νικολάου Κοπάνων και τη νεόκτιστη εκκλησία του Νεομάρτυρα Αγίου Γεωργίου
  • Το Μεντρεσέ του Βελή τζαμιού

Το γεφύρι της Άρτας


Το γεφύρι

Το πασίγνωστο γεφύρι της Άρτας βρίσκεται στα δυτικά της πόλης της Άρτας και απέχει από το κέντρο 1 χλμ. Είναι το πιο γνωστό πολύτοξο γεφύρι της Ηπείρου, που γεφυρώνει τις δύο όχθες του ποταμού Αράχθου. Είναι ένα από τα καλύτερα διατηρούμενα μνημεία της Άρτας. Διακρίνεται για τη μοναδική αρχιτεκτονική του αλλά και για τους θρύλους που έχουν συνδεθεί με την κατασκευή του.

Χρονολογικά, το χτίσιμο του δεν έχει καθοριστεί ακριβώς. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Φαίνεται ότι έχει θεμελιωθεί κατά τον 3ο π.Χ. αιώνα, επί βασιλέως Πύρρου και ολοκληρώθηκε σε τρεις περιόδους επί Δεσποτάτου της Ηπείρου. Είναι κομψό, επιβλητικό και οι καμάρες του στηρίζονται σε ευρείες βάσεις.

Η όλη κατασκευή του προκαλεί το θαυμασμό. Κατά καιρούς έγιναν επισκευές και προσθήκες στην κατασκευή, με τελευταία εκείνη του 1612. Είναι το γεφύρι που η μεγάλη δυσκολία κατασκευής του έδωσε τροφή στην παράδοση, τον μύθο, την ποίηση, τη ζωγραφική, τη μουσική και το θέατρο για να εξυμνηθεί ο δύσκολος αγώνας του ανθρώπου για έργα σαν αυτό.

Στο χτίσιμο του γεφυριού αναφέρονται θρύλοι γοητευτικοί, με συγκινητικότερο εκείνο της θυσίας της γυναίκας του πρωτομάστορα. Το γνωστό δημοτικό τραγούδι «της Άρτας το γεφύρι», που υπήρξε πρότυπο για παραλλαγές σε όλη τη Βαλκανική χερσόνησο, αναφέρει σχετικά σε στίχο του: «Αν δε στοιχειώσετε άνθρωπο, γεφύρι δεν στεριώνει». Η λαϊκή παράδοση από τους αρχαίους χρόνους απαιτεί θυσία στα θεμέλια των δύσκολων έργων, με κορύφωμα την ανθρωποθυσία, όπως στη γέφυρα της Άρτας.

Το έτος 1881 εδώ ήταν τα σύνορα μεταξύ της ελεύθερης Ελλάδας και της τουρκοκρατούμενης λοιπής Ηπείρου. Κοντά στο γεφύρι βρίσκεται και ο περίφημος πλάτανος. Από τον ίσκιο του ο Αλή πασάς απολάμβανε τον απαγχονισμό όσων καταδίκαζε. Ο δημοτική παράδοση αναφέρεται στο γεγονός με το τραγούδι «Τι έχεις καημένε πλάτανε και στέκεις μαραμένος…»

Το γεφύρι μπορεί να επισκεφθεί κανείς καθημερινά, όλες τις ώρες.

Λίμνη Παμβώτιδα των Ιωαννίνων


Από τη Λίμνη Παμβώτιδα

Από τη Λίμνη Παμβώτιδα

Το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων στολίζεται με τη θαυμάσια λίμνη Παμβώτιδα που εκτείνεται σε επιφάνεια 23 τετραγωνικών χιλιομέτρων, 470 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η λίμνη σχηματίστηκε το 10.000 π.Χ. Το βάθος της κυμαίνεται από 3 – 13 μέτρα και έχει περίμετρο 33 χιλιόμετρα. Το μεγαλύτερο πλάτος της είναι 5 χιλιόμετρα και το μήκος της είναι 7,5 χιλιόμετρα. Στη δυτική όχθη της εκτείνεται η πόλη των Ιωαννίνων.

Είναι η πιο σημαντική λίμνη της Ηπείρου. Στούς καλαμιώνες της δημιουργήθηκε εξαιρετικός υγροβιότοπος. Οι ολοφώτιστοι Λυγγιάδες αντιφεγγίζονται στα νερά της που συγκεντρώνονται από τους γύρω χείμαρρους και τις πηγές που αναβλύζουν (Ντραμπάτοβας κ.λ.π.). Τα περισσεύματα των νερών της διοχετεύονται με τον αύλακα της Λαψίστας στον ποταμό Καλαμά.

Οι ψαράδες του Νησιού ψαρεύουν με τις βάρκες τους ψάρια, χέλια και βατράχια στη λίμνη, ενώ κάθε χρόνο φιλοξενεί τα ναυταθλήματα της κωπηλασίας και του θαλασσίου σκι (βαλκανικοί κωπηλατικοί αγώνες κ.α.).

Το 1434 ο Ντουραχάν πασάς της Ρούμελης πέρασε με το στρατό του πάνω από την παγωμένη λίμνη, νομίζοντας την για ξηρά. Ο ίδιος το απέδωσε σε θαύμα και έχτισε τη χριστιανική μονή Ντουραχάνης. Στα νερά της Παμβώτιδας ο Αλή Πασάς έπνιξε την κυρά Φροσύνη και 16 άλλα κορίτσια.

Τα έτη 1888, 1928, 1958 και 1992 η λίμνη πάγωσε σε βαθμό που οι κάτοικοι του Νησιού κυκλοφορούσαν με τα πόδια ή με ποδήλατα από και προς την πόλη πάνω στην παγωμένη λίμνη!

Το νησάκι της Παμβώτιδας είναι το μόνο κατοικημένο νησί λίμνης στην Ελλάδα και επίσης το μοναδικό κατοικημένο νησί χωρίς όνομα, λέγεται Νησί ή Νήσος. Το Ιστορικό μουσείο του Αλή Πασά και τα σημαντικά μεταβυζαντινά μοναστήρια που υπάρχουν στο Νησί, όπως η Μονή Αγίου Νικολάου Φιλανθρωπινών κ.α. προσελκύουν χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.

Απολαύστε την Παμβώτιδα πηγαίνοντας με τα ωραία καραβάκια στο πανέμορφο νησί της ή κάνοντας το γύρο της με το αυτοκίνητο σας.

Ιστορικό μουσείο στο Νησί Ιωαννίνων


Άποψη του μουσείου


Ο χώρος του μουσείου


Ο τάφος της Βασιλικής στο Αιτωλικό

Εδώ στο κτίριο που σώζεται μέχρι σήμερα το μικρό μοναστήρι του Αγ. Παντελεήμονα στο νησί της Λίμνης Παμβώτιδας κατέφυγε ο Αλή πασάς με λίγους αφοσιωμένους και με την κυρά Βασιλική. Kατά την παράδοση, το κάστρο των Ιωαννίνων συνδεόταν με υπόγεια σήραγγα με το Νησί.

Εκεί εγράφη ο επίλογος της ταραχώδους ζωής του όταν ένα καίκι γεμάτο με στρατιώτες του Χουρσίτ πασά ήλθαν τάχα για διαπραγματεύσεις με φιρμάνι – συγχωροχάρτι, αλλά όταν έφθασαν κάτω από το πάτωμα του οντά, πυροβόλησαν και τον σκότωσαν.

Μετά από σκληρή μάχη στις 17 Γενάρη του 1822, ακολούθησε γενική σφαγή. Το κεφάλι του Αλή στάλθηκε στο σουλτάνο. Στο σουλτάνο στάλθηκε και η κυρά – Βασιλική η οποία αργότερα αφέθηκε ελεύθερη και τελικά απεβίωσε στο Αιτωλικό Μεσολογγίου.

Στο πάτωμα του μουσείου διακρίνονται οι τρύπες από τις σφαίρεςπου σκότωσαν τον Αλή . Ο επισκέπτης θα δει ακόμη στο μουσείο αρκετά αντικείμενα της τότε εποχής.

Φρούριο Λιθαρίτσια


Άποψη του κάστρου

Bρίσκεται στο κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων κοντά στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων. Χτίστηκε το 1805 από τον Αλή πασά, ο οποίος μετέφερε την έδρα του κράτους του και τα ανάκτορά του εδώ. Ο χώρος ήταν μεγαλύτερος τότε και χτίστηκαν και άλλα δύο ανάκτορα των παιδιών του, Μουχτάρ και Βελή (στη σημερινή θέση της 8ης Μεραρχίας και του Αρχαιολογικού Μουσείου).

Τα τρία ανάκτορα περιέγραψαν οι Άγγλοι περιηγητές της εποχής, Λήκ (Leak) και Χόλαντ (Holland). Τα ανάκτορα καταστράφηκαν το 1820 κατά την πολιορκία του Αλή πασά από τον Χουρσίτ.

Σήμερα σώζονται τα τείχη του φρουρίου και τα υπόγειά του. Ο ιδρυτής της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών Κ. Φρόντζος προέβη σε αναστήλωση του συγκροτήματος που λειτουργεί σήμερα σαν κέντρο αναψυχής. Από το παλαιό κτίριο σήμερα σώζεται μόνο η βάση του και μέρος από τα τείχη.

Kάστρο της Ρινιάσας


Άποψη του κάστρου

Κοντά στο χωριό Ριζά του νομού Πρεβέζης σε ύψωμα φύσει οχυρό, σώζεται το περίφημο κάστρο της Ρινιάσας που προστάτευε την μεσαιωνική ομώνυμη ακρόπολη. Κατά το Μεσαίωνα είχε αναπτυχθεί καστροπολιτεία. Το κάστρο πιθανολογείται ότι κτίστηκε από τον Δεσπότη της Ηπείρου Θωμά τον Α’ στα τέλη του 13ου αιώνα για προστασία της Ηπείρου, για αυτό λεγόταν και Θωμόκαστρο.

Το 1338 στην επανάσταση κατά της Βυζαντινής επικυριαρχίας, το κάστρο διοικούσε ο Νικηφόρος, γιος του τελευταίου Δεσπότη της Ηπείρου, Ορσίνι. Ο Ιωάννης Καντακουζηνός μετά την κατάληψη του κάστρου της Άρτας και του κάστρου των Ρωγών, έπεισε τον Νικηφόρο να παραδώσει το κάστρο.

Οι Βυζαντινοί το διατήρησαν μέχρι το 1350 οπότε κατελήφθη από τους Σέρβους και στη συνέχεια από τους Αλβανούς που το ονόμασαν Ρινιάσα. Αργότερα έγιναν βελτιώσεις στην οχύρωση και έγινε επίκεντρο στον πόλεμο μεταξύ Σουλιωτών και Αλή πασά.

Κάστρο της Πάργας


Το κάστρο της Πάργας


Άποψη κάστρου από την παραλία του Βάλτου

Πριν γίνει το ισχυρό κάστρο της Πάργας που σώζεται μέχρι σήμερα, οι κάτοικοι της Πάργας διατηρούσαν οχυρωμένη την πόλη τους για να αντιμετωπίζουν τους επιδρομείς. Το 1452 καταλαμβάνει την οχυρωμένη θέση ο Χατζή Μπέης και το ανακαταλαμβάνουν το 1454. Ο Χαιρεντίν Μπαρμπαρόσα το 1537 κατεδαφίζει φρούριο και πόλη.

Πριν ακόμη το κάστρο ολοκληρωθεί εκ νέου με την βοήθεια των Ενετών, κατεδαφίζεται ξανά από τους Τούρκους. Οι Ενετοί το 1792 ξαναχτίζουν για τρίτη και τελευταία φορά ένα τέλειο δυνατό φρούριο. Μένει απόρθητο μέχρι το 1819, παρά τις επιθέσεις κυρίως του Αλή πασά των Ιωαννίνων.

Οι Ενετοί δημιούργησαν αρτιότητα σχεδίου άμυνας που μαζί με την φυσική οχύρωση το καθιστούσαν φρούριο ανίκητο. Έξω από το κάστρο οκτώ πύργοι σε διάφορες θέσεις, συμπλήρωναν την άμυνα. Μέσα στο στενό χώρο της ακρόπολης ήταν στοιβαγμένα 400 σπίτια, με τρόπο που να καταλαμβάνουν μικρό χώρο, απυρόβλητα από τη θάλασσα. Στο κάστρο αυτό, ελεύθεροι πολιορκημένοι Παργινοί και Σουλιώτες έδωσαν ηρωικές μάχες και κράτησαν την ελευθερία τους επί αιώνες.

Από τη βρύση «Κρέμασμα» εφοδιάζονταν με νερό οι δεξαμενές του κάστρου και τα σπίτια. Το κάστρο για τον εφοδιασμό του, χρησιμοποιούσε τους δύο όρμους: Βάλτου και Πωγωνιάς. Όταν η Πάργα πουλήθηκε στους Τούρκους, ο Αλή πασάς το ενίσχυσε ακόμη περισσότερο και εγκατέστησε στην κορυφή του το χαρέμι του, τα χαμάμ και αναμόρφωσε ριζικά τους χώρους του κάστρου.

Σήμερα το κάστρο φωτίζεται και το επισκέπτεται πλήθος κόσμού.

Το κάστρο των Ιωαννίνων


Η εσωτερική πύλη της ακρόπολης


Ντάπιες εσωτερικού τείχους

Το Κάστρο των Ιωαννίνων είναι από τα παλαιότερα κάστρα που έγιναν επί Ιουστινιανού το 528 μ.Χ. , σύγχρονο των κάστρων Διδυμοτείχου και Μονεμβασιάς. Από την αρχική αυτή Βυζαντινή οχύρωση σήμερα σώζεται ο πύργος του Δεσπότη Θωμά και μικρό τμήμα στη βορειοδυτική ακρόπολη.

Στα ερείπια των Βυζαντινών οχυρώσεων, ο Νορμανδός Βοημούνδος Δεσποτάτου της Ηπείρου του Τάραντος το 1082 συμπληρώνει τις δύο ακροπόλεις και δημιουργεί οχυρωματική τάφρο που άρχιζε από τον Αγ. Νικόλαο Κοπάνων (η τάφρος αυτή διασώθηκε μέχρι το 1913). Ακολουθούν οχυρώσεις νέες από τους άρχοντες του και από τους μέχρι το 1430 ηγεμόνες, οπότε παραδόθηκε στους Τούρκους.

Μέχρι το 1788 που ανέλαβε τη διοίκηση ο Αλή πασάς, οι Φράγκοι Δεσπότες το άφησαν ερείπιο. Ο Αλής ανακατασκευάζει τα τείχη και χτίζει δεύτερο εσωτερικό τείχος για προστασία του ανακτόρου του και του Διοικητικού Κέντρου του.

Η διάταξη των τειχών μήκους 2.000 μέτρων περιέκλειε έκταση 10 στρεμμάτων και περιελάμβανε : εξωτερικό περίβολο, τη Βορειοδυτική ακρόπολη με το Ασλάν τζαμί και την Βορειοανατολική ακρόπολη με την καστροπολιτεία.

Με το πάχος των τειχών που έφθαναν μέχρι δέκα μέτρα, τα 250 κανόνια που έβαλε, τους πολυγωνικούς πύργους που έφτιαξε και την ανανέωση της τάφρου το κατέστησε απόρθητο.

Τα κάστρα των Ιωαννίνων και της Ρόδου είναι τα ωραιότερα που περικλείουν καστροπολιτείες.

Κάστρο του Σουλίου (Κιάφας)


Άποψη του κάστρου

Οι κάτοικοι στο Τετραχώρι του Σουλίου, όταν ήταν σε κίνδυνο, κατέφευγαν σαν τελευταίο καταφύγιο στο ύψωμα της Τρύπας, όπου υπήρχε πρώτα ένας πύργος (Κούλια) στη θέση Κιάφα και είχε και νερό (πόλεμος του 1792). Στον πόλεμο του 1800 με τον Αλή πασά, οι Σουλιώτες οχύρωσαν και το Κούγκι με δύο πυροβόλα. Το 1803 το Κούγκι ανατινάχθηκε από τον καλόγερο Σαμουήλ και οι Σουλιώτες είχαν την περιπετειώδη έξοδο τους προς την Πάργα, το Ζάλογγο και τη μονή Σέλτσου.

Τότε ο Αλή πασάς πάνω στην Κιάφα έχτισε δυνατό κάστρο με ανάκτορο – φρούριο για να μην ξαναπατήσουν οι ατρόμητοι Σουλιώτες εχθροί του την περιοχή του Σουλίου. Το κάστρο χτίστηκε στο ύψωμα Μπίρα ή Τρύπα, σε ένα άγριο τόπο, που μόνο από τα Ανατολικά είχε πρόσβαση.

Τείχη και πολυγωνικοί προμαχώνες, δύο πύλες εισόδου, ζεματίστρα, θυρίδες ελαφρών όπλων, το σεράι του Αλή, αθέατοι διάδρομοι επικοινωνίας, αποθήκες, δύο στέρνες, ενδιάμεσοι προμαχώνες και ότι άλλο συντελεί σε αποτελεσματική άμυνα, καθιστούσαν το κάστρο δυνατό και αξιόμαχο.

Μονή Βελλάς


Άποψη της Μονής


Η είσοδος της Μονής

Η Μονή Βελλάς βρίσκεται στο Καλπάκι Ιωαννίνων και ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα. Βρίσκεται πολύ κοντά στην τοποθεσία της αρχαίας πόλης «Παλιοβελλά», που γνώρισε μεγάλη ακμή κατά τη βυζαντινή περίοδο. Ως το 1713 αποτελούσε έδρα της Επισκοπής. Διαθέτει υπέροχη θέα και σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η πηγή Βελλάς του ποταμού Καλαμά.

Η Μονή Βελλάς είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Το 1863 έγινε Σταυροπηγιακή και το 1885 μετατράπηκε σε ενοριακή. Είχε δε μετόχι τη Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρα στη Ρουμανία. Το 1936 ενώθηκε με τη Μητρόπολη Δρυϊνουπόλεως και Πωγωνιανής και σήμερα είναι ενταγμένη στη Μητρόπολη Ιωαννίνων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η μονή απετέλεσε από το 13ο αιώνα και για 400 χρόνια περίπου μεγάλο πνευματικό κέντρο, ενώ διέθετε και μεγάλη περιουσία. Ερημώθηκε το 1817, αφού οι μοναχοί αρνούμενοι να δώσουν την περιουσία τους στον Αλή πασά των Ιωαννίνων, μετέβησαν στην Κέρκυρα.

Στη Μονή Βελλάς από το 1911 ως το 1989 λειτούργησε Ιεροδιδασκαλείο, όπου σπούδαζαν όσοι ήθελαν να γίνουν δάσκαλοι ή ιερείς, με φροντίδα του τότε Μητροπολίτου Ιωαννίνων Σπ. Βλάχου. Σήμερα λειτουργεί σε άλλο κτίριο Εκκλησιαστικό λύκειο με οικοτροφείο.

Το καθολικό της μονής είναι χτισμένο σε μορφή τρίκλιτης βασιλικής και όπως μας πληροφορεί σχετική επιγραφή χτίστηκε το 1745 και οι αγιογραφίες του είναι έργα των Κωνσταντίνου, Ιωάννη και Αναστασίου.

Αξιόλογες είναι οι αγιογραφίες των Ελλήνων φιλοσόφων που απεικονίζονται εδώ. Το τέμπλο είναι ξυλόγλυπτο και επίχρυσο δεμένα με αριστουργηματική τεχνική. Η μονή πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου.

Κάστρο της Ανθούσας – Αγιάς


Άποψη του κάστρου από την Ανθούσα

Ανάμεσα από την Ανθούσα και την Αγιά σε ύψωμα που δεσπόζει όλης της περιοχής της Πάργας, είναι χτισμένο ένα ογκώδες επιβλητικό φρούριο. Πρόκειται για το φρούριο που έχτισε ο Αλή πασάς για να επιτηρεί και πολιορκεί την ατίθαση Πάργα.

Στις 17 Φλεβάρη του 1814 έσπειρε το θάνατο αιφνιδιαστικά στους κατοίκους της περιοχής και ειδικά στην Αγιά. Εκδικήθηκε με αυτόν τον τρόπο τους αυτόνομους αυτούς κατοίκους που είχαν συμμαχήσει με τους Παργινούς.

Την ίδια χρονιά ξεγελώντας τον Γάλλο διοικητή Επτανήσου Danzelot με έξυπνη επιστολή, χτίζει και το κάστρο. Ο ευρωπαίος αρχιτέκτονας το έκτισε πολυγωνικό με μεγάλο ύψος τειχών και γενικά σχεδιασμένο για αποτελεσματική άμυνα με μεγάλο πύργο για πυροβόλα.

Στη βόρεια πλευρά δύο προμαχώνες και ζεματίστρα προστατεύουν την είσοδο. Στο εσωτερικό υπάρχει θολωτός περιφερειακός διάδρομος στον μεγάλο πύργο με εσωτερικές καμάρες και τόξα. Δύο ρωσικά πυροβόλα που αγόρασε ο Αλής κείτονται στο χώμα.

Το κάστρο είναι σήμερα σε καλή κατάσταση αν και έχει ρήγματα που είναι επισκευάσιμα. Φαντασμαγορική η θέα του τη νύχτα όταν φωτίζεται σε περίοδο εκδηλώσεων.

Μονή Αγίου Παντελεήμονα Ιωαννίνων


Άποψη της Μονής

Βρίσκεται στο νησί της λίμνης Παμβώτιδας και ιδρύθηκε το 15ο αιώνα. Είναι ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Εδώ γράφτηκε το τέλος της ζωής του Αλή πασά των Ιωαννίνων, όταν πολιορκημένος από δυνάμεις του Χουρσίτ πασά και ύστερα από εντολή του Σουλτάνου, που τον χαρακτήρισε ως φιρμανλή, κατέφυγε εδώ και στο τέλος τον αποκεφάλισαν το 1822.

Στο μεσαίο κελί όπου βρισκόταν πυροβολήθηκε από το υπόγειο και η σφαίρα τον τραυμάτισε στην κοιλιά. Φαίνεται μάλιστα και το σημείο που η σφαίρα διαπέρασε το πάτωμα. Η Κυρά Βασιλική που ήταν μαζί του εκδιώχθηκε και έζησε ως το θάνατό της στο Αιτωλικό Αιτωλοακαρνανίας. Ο τάφος της σώζεται πίσω από το ιερό του Ναού Ταξιαρχών Αιτωλικού.

Από τη μονή σώζονται το καθολικό, το ανακαινισμένο κτίριο της βιβλιοθήκης και τρία κελιά που σήμερα έχουν μετατραπεί σε μουσείο της προεπαναστατικής περιόδου (με πλήθος από υφαντά, κοσμήματα, σκεύη κλπ).

Η μονή κάηκε το 1822 αλλά ξαναχτίστηκε το 1925. Το καθολικό της είναι ξυλόστεγη τρίκλιτη βασιλική με υπέροχο ξύλινο τέμπλο και χαγιάτι εξωτερικά. Ο κυρίως ναός χωρίζεται με κολόνες σε τρία μέρη.

Στο εξωτερικό μέρος βρίσκονται υπέροχες τοιχογραφίες του 15ου αιώνα. Επίσης πολλές είναι και οι φορητές αξιόλογες εικόνες του 15ου ως και του 19ου αιώνα.